VAR Yaingia Kona: Collina Afafanua

Mkuu wa Waamuzi wa Shirikisho la Soka Duniani (FIFA), Pierluigi Collina, ametoa ufafanuzi wa kina kuhusu jinsi teknolojia ya Mwamuzi Msaidizi wa Video (VAR) itakavyotumika kusimamia matukio yanayotokana na mipira ya kona, mabadiliko ambayo yanatarajiwa kuanza kutumika rasmi katika Kombe la Dunia la 2026.

Collina alisema kuwa lengo kuu la matumizi ya VAR kwenye kona ni kurekebisha makosa wazi na dhahiri yanayohusu matukio ya adhabu ambayo yanaweza kusababisha mabao au penalti.

Matukio Yanayoweza Kuangaliwa na VAR

Matumizi ya VAR hayataangazia kila kosa dogo linalotokea wakati wa kona, bali yatajikita kwenye matukio makuu manne (4) ambayo yamekuwa yakifuatiliwa tangu mwanzo wa mfumo huo. 

Mabao (Goals): 

Kuangalia kama goli lilifungwa kihalali au la, kwa mfumo wa Goli/Hakuna Goli (hasa kama kuna faulo iliyotangulia, mpira kugusa mkono, au kuotea).

Penalti: 

Kuangalia uamuzi wa penalti au kitendo cha kutoa penalti pale ambapo faulo ya wazi inatokea ndani ya eneo la hatari.

Kadi Nyekundu za Moja kwa Moja (Direct Red Cards): 

Kuangalia makosa makubwa kama vile kucheza faulo mbaya, matumizi ya nguvu kupita kiasi, au vitendo vingine vya utovu wa nidhamu.

Utambulisho usiosahihi (Mistaken Identity): 

Pale ambapo mwamuzi anampa adhabu mchezaji asiyestahili kwa makosa aliyofanya mchezaji mwingine.

Maelezo ya Collina: Ni Nini Hakitaangaliwa

Collina alisisitiza kuwa VAR haitaingilia kwa kila msukumo au kuvutana kidogo kunakotokea kati ya wachezaji ndani ya eneo la penalti wakati wa kona.

“Sisi hatutaki mpira kusimama kwa sekunde nyingi kila wakati kuna kona inachunguzwa. VAR itaingilia kati pale tu kunapokuwa na kosa wazi na dhahiri lenye athari kubwa, kama vile kuvuta mchezaji kiasi cha kuzuia bao au faulo inayoonekana wazi kabisa.”  anasema Pierluigi Collina,lengo likiwa ni kudumisha kasi ya mchezo .

Kwa kuthibitisha mabadiliko haya, FIFA inajiandaa kupeleka Kombe la Dunia la 2026 litakalofanyika Marekani, Canada, na Mexico, huku ikiwa na mfumo bora zaidi na usio na utata wa kusimamia matukio ya mipira ya kona, ambayo mara nyingi huwa chanzo cha mizozo na malalamiko ya wachezaji na makocha.